Axis Mundi. Piosenki ze środka świata

Axis Mundi to tzw. oś świata. Symboliczny środek, wokół którego budowana jest wspólnota
i wyznaczane jej terytorium. Nasz projekt bada lokalne wartości, punkty wokół których budowana jest tożsamość miejsca i pamięć zbiorowa dzielnic. Poszukujemy środka przestrzennego
i symbolicznego, a medium do którego się odwołujemy jest muzyka i dźwięki jako specyficzna dla Katowic i kultury górnośląskiej przestrzeń budowania więzi międzypokoleniowych i społecznych. Projekt jest wyjątkowym w skali regionu połączeniem działań społecznych, animacyjnych
i artystycznych. Jego głównymi komponentami są: 

Dokumentacja i wywiad lokalny – w każdej dzielnicy prowadzimy szereg wizji lokalnych oraz spotkań i rozmów, których celem jest dokumentacja i opis lokalnych tradycji, z naciskiem
na tradycje muzyczne. Dokumentacja jest zapisem fotograficznym oraz tekstowym – są to wywiady z mieszkańcami, animatorami życia muzycznego i społecznego, lokalnymi historykami, postaciami ważnymi dla wspólnoty. Dokumentacja fotograficzna uwiecznia miejsca i osoby, które stają się bohaterami projektu. Ta część procesu służy poznaniu lokalnej specyfiki i osadzenia tradycji muzycznej w szerszym kontekście historyczno-kulturowym. Innymi słowy uważamy, że „muzyka nie bierze się znikąd”. Bardzo ważnym aspektem tej części pracy jest archiwizacja lokalnych zjawisk muzycznych, często niszowych, efemerycznych, albo odwrotnie – na tyle ludycznych, że umykają badaczom tradycji muzycznych. Projekt dociera w ten sposób do zjawisk najmniejszych – ruchu amatorskiego, muzycznego podziemia, tradycji muzyki dętej i chóralnej, sceny garażowej próbując połączyć wszystkie te wątki w spójną opowieść o brzmieniu dzielnicy. Szukamy też dźwięków „zagrożonych”, które stanowiły o specyfice dzielnicy, a teraz znikają bezpowrotnie.  

Po drugie animacja czyli forma publicznej obecności projektu w dzielnicy. W ten sposób nie tylko budujemy relacje będąc podstawową dobrej komunikacji z mieszkańcami, ale również pozytywny wizerunek instytucji, która nie tworzy systemu centralnego zarządzania, a raczej aktywnej obecności w dzielnicach. Na tę część projektu składają się warsztaty, pokazy warsztatowe, akcje społeczne. Modelowym przykładem takiego działania była zrealizowana akcja zbiórki fotografii rodzinnych, która z mieszkańców dzielnicy uczyniła współtwórców wystawy prezentowanej
w przestrzeni publicznej. Z kolei rekonstrukcja tradycyjnej pobudki barbórkowej w wykonaniu orkiestry dętej KWK Murcki była próbą zwrócenia uwagi lokalnej społeczności na znikające elementy pejzażu dźwiękowego dzielnicy. Wykonana w ten sposób dokumentacja przemarszu utrwaliła fenomen dzielnicowy, który być może w przyszłości, w związku z problemami orkiestry, nie będzie już możliwy do odtworzenia. 

Po trzecie tworzenie muzyki. Następnym krokiem będzie stworzenie dzielnicowego zespołu/orkiestry/grupy muzycznej, do której zaproszeni zostaną lokalni muzycy aby współuczestniczyć w procesie komponowania utworu, który odpowiada na zebrane dane, korzysta z tradycji i współczesnego potencjału, dotyczy dzielnicy i w ten sposób staje się jej muzyczną reprezentacją, swego rodzaju hymnem oddającym aktualne wartości i emocje dzielnicowej wspólnoty. W tworzeniu biorą udział również artyści spoza dzielnicy- w ten sposób lokalność zyskuje większy rezonans, nawiązują się również nowe pomysły i projekty muzyczne, które mogą w przyszłości stanowić impuls rozwoju dzielnicowych środowisk muzycznych. Muzyka jest ilustrowana klipem, który zwiększa zasięg i żywotność projektu, a dla dzielnic stają się muzyczną wizytówką.

 

W ten sposób w procesie projektowym powstaje:

utwór muzyczny
baza dźwięków dzielnicy
archiwum historii dotyczących muzyki, muzyków i życia dzielnicy
baza muzyków i animatorów dzielnicowego życia muzycznego
baza ikonograficzna i filmowa dotycząca dzielnicy
wideoklip

 

Projekt realizuje następujące cele:

tworzy rodzaj społecznej bazy wiedzy o muzyce i historii dzielnic
zwiększa grono beneficjentów działań instytucji Katowice Miasto Ogrodów jako operatora programu Miasta Kreatywnego UNESCO
promuje lokalnych twórców, którzy nie uczestniczą z różnych powodów w działaniach głównego nurtu
stymuluje środowiska amatorskie oraz organizacje NGO do współpracy
promuje aktywność lokalną i współpracę pomiędzy instytucjami
zwiększa międzydzielnicową mobilność twórców katowickich