Jakie tematy „strzimie godka”?
Do grona felietonistów Miasta Ogrodów dołączyła Weronika Górska – poetka, pisarka, krytyczka literacka i redaktorka. Zapraszamy do lektury felietonu autorki o 12. edycji konkursu JEDNOAKTÓWKA PO ŚLĄSKU.
„Ślonsko godka”, mimo braku statusu oficjalnego języka, nie dogorywa w skansenie, lecz wciąż się rozwija, o czym świadczą tworzone w niej oryginalne teksty literackie oraz przekłady z innych języków. Wydarzeniem wspierającym rozwój jest konkurs „Jednoaktówki po śląsku”, organizowany przez Katowice Miasto Ogrodów oraz Imago Public Relations od 2011 roku, pod patronatem medialnym „Gazety Wyborczej”. To właśnie w tym konkursie debiutował Marcin Melon, obecnie autor poczytnych kryminałów napisanych po śląsku. W tegorocznej edycji wzięło udział czterdziestu twórców, w większości weteranów konkursu, lecz pojawiły się również nowe nazwiska, także wśród laureatów. Jury w składzie: profesor Zbigniew Kadłubek (dyrektor Biblioteki Śląskiej), Waldemar Szymczyk (dyrektor wydawniczy Imago Public Relations) oraz Ingmar Villqist (dramatopisarz i reżyser), tradycyjnie przyznało trzy nagrody oraz siedem wyróżnień. Uhonorowane prace zostaną wydane w pokonkursowej antologii w przyszłym roku. Natomiast podczas gali ogłoszenia wyników, która odbyła się 16 grudnia w Mieście Ogrodów, trzy zwycięskie jednoaktówki przeczytali śląscy aktorzy: Elżbieta Piekorz, Magdalena Lamża, Anna Białoń, Szymon Skaba, Robert Długosz, Jan Woldan oraz Zbigniew Stryj (dyrektor artystyczny Teatru Nowego w Zabrzu). Po raz kolejny największe uznanie jury zyskał tekst Bożeny Donnerstag. W tegorocznej sztuce, „Jak baba z babom”, autorka nie skupiła się na opisywaniu relacji „om” i „starzików” z młodzieżą, jak w poprzednich edycjach, lecz uczyniła bohaterami osoby w średnim wieku, z których jedna dokonuje coming outu. Drugie miejsce zdobył debiutant, Kornel Sadowski, zabawnym tekstem „Komu je potrzeba motywacyji?”, którego akcja rozgrywa się na uniwersyteckiej sali wykładowej. Trzecie miejsce otrzymał kolejny weteran konkursu, Irek Widera, za jednoaktówkę „Kellerman”, przedstawiającą losy śląskich Żydów podczas drugiej wojny światowej. Wśród wyróżnionych znaleźli się: Mateusz Czyba, Monika Kassner, Roman Kocur, Krzysztof Kokot, Aleksander Lubina, Gerard Mandrela i Marcin Woźniak. Różnorodna tematyka oraz ton nagrodzonych prac dowodzą, że po śląsku można poruszać każdy temat i że autorzy jednoaktówek z roku na rok robią to w coraz bardziej pomysłowy sposób. Chętnie odwołują się do skomplikowanej historii oraz niejednoznacznej tożsamości Ślązaków, lecz coraz częściej inspirują ich również zachodzące współcześnie przemiany obyczajowe. Stąd w poprzednich edycjach konkursu pojawiały się teksty na temat pandemii czy „zolytów bez Internet”. Coroczna gala, podczas której ogłasza się wyniki konkursu, a profesjonalni aktorzy odczytują trzy najlepsze prace, stanowi przestrzeń, w której laureaci mogą się spotkać, wymienić doświadczeniami i pomysłami.
Finał konkursu „Jednoaktówki po śląsku 2022”, 16 grudnia 2022 roku, Katowice Miasto Ogrodów.
Weronika Górska
Jakie tematy „strzimie godka”?
Weronika Górska — autorka tomiku wierszy Rozsznurowywanie (Bytomskie Centrum Kultury, 2012) oraz baśni O górze, która wybrała się w świat. Przygody Małej Czantorii (Stapis, 2018), a także recenzji książek i filmów publikowanych m. in. w „Śląsku”, „SosnArcie”, „ArtPapierze”, „Migotaniach”. Opracowała wspomnienia Aleksandra Doby Na fali i pod prąd oraz Gerszona Majtelesa Od Wolbromia do Tel Awiwu (przy współpracy Ireny Benhamo). Redaktorka książek.
Fot. Anna Lewańska / Agencja Wyborcza.pl (źródło zdjęcia TUTAJ)